Monitoring Brabantse bijen van start

25 maart 2018. - Hoe gaat het met de wilde bijen van Noord-Brabant? Deze vraag hoopt de Provincie over enkele jaren te kunnen beantwoorden met de resultaten van een bijenmonitoring op provinciaal niveau. Tijdens de eerste rondes in 2017 zijn 156 soorten wilde bijen vastgesteld. Hiermee is de basis gelegd voor het volgen van de Brabantse bijenfauna in de toekomst.

Donkere klaverzandbij. Foto: Tim Faasen.

Bijenonderzoekers van Ecologica en EIS Kenniscentrum Insecten hebben in 2017 in 28 gebieden verspreid over Noord-Brabant de wilde bijenfauna onderzocht. Dit onderzoek richtte zich op vijf typen natuurgebieden ('beheertypen'): droge heide, droog schraalland en heischraal grasland, kruiden- en faunarijk grasland, bloemrijke wegbermen en beekbegeleidend bos. Een eerdere analyse van de Brabantse bijenfauna (op basis van bestandsgegevens uit eerdere jaren) leerde dat deze natuurtypen van groot belang zijn voor de Brabantse bijen. Vervolgrondes staan gepland in 2019 en 2021.

De zeldzame grashommel is tijdens de monitoring gevonden het westen van Noord-Brabant bij Ossendrecht, Foto: Tim Faasen.

Bijzondere vondsten

In totaal zijn 156 verschillende bijensoorten gevonden tijdens het onderzoek. Verschillende hiervan staan op de Rode Lijst of zijn voor het eerst sinds vele jaren weer in Noord-Brabant aangetroffen. In de droge heidegebieden zijn bijvoorbeeld de zilveren zandbij en de kortsprietgroefbij gevonden. Op de schrale graslanden bleken bijzondere soorten als de gedrongen wespbij en de kleine bandgroefbij voor te komen. Ook de vondst van de grashommel bij Ossendrecht is verheugend: dit is voor zover bekend de enige regio in Noord-Brabant waar deze zeldzame hommel momenteel nog te vinden is.  

De kleine bandgroefbij is een zeldzame soort van bloemrijke, schrale situaties. In Brabant komt de soort gelukkig nog voor. Foto: Tim Faasen.

Wegbermen ook waardevol

De monitoring wordt voornamelijk in 'echte' natuurgebieden uitgevoerd, maar ook in een aantal wegbermen verspreid over de provincie. Hoewel wegbermen vaak maar smal zijn, kunnen ze bij goed beheer toch bijzondere bijen herbergen. Tijdens het onderzoek bleek dit onder andere uit de aanwezigheid van donkere klaverzandbijen, weidebijen en paardenbloembijen in enkele wegbermen. Toch kan het bermbeheer op veel plaatsen nog verbeterd worden, bijvoorbeeld door een betere timing van de beheermomenten, andere maaimethode of toepassing van een andere fasering.

Meer lezen?

Een rapportage over de monitoring met alle resultaten is hier te vinden (PDF 4 MB).

Tekst: Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) & Tim Faasen (Ecologica).

Foto's: Tim Faasen.