Nieuwsartikelen Nationale Bijenstrategie nieuw

We maken kennis met de broedzorg en het gedrag van behangersbijen, die bladstukjes gebruiken om hun nestgangen mee te bekleden. Omdat deze stukjes worden uitgeknipt wordt een aantal soorten met bladsnijde rbetiteld. De tuinbladsnijder, de grote bladsnijder, de distelbehangersbij, de gewone behangersbijen de Lapse behangersbij krijgen afzonderlijk aandacht. Omdat de lathyrusbij in een aantal kenmerken overeenkomt met behangersbijen wordt deze soort eveneens besproken. Deze bij bekleedt bestaande gangen met een harde mortel.

De grote wolbij is een markante, grote bijensoort met een opvallende geel-zwarte tekening. Deze bij nesteltin bestaande holtes, maar maakt niet vaak gebruik van kunstmatige nesthulp. Wel komen mannetjeser graag in slapen. De vrouwtjes verzamelen haren van bepaalde planten om hun nest mee te bekleden. Demannetjes patrouilleren bij deze planten in de hoop met vrouwelijke soortgenoten te paren. Dit hoofdstuk bespreekt de levenscyclus, het gedrag en de nestbouw.

Maskerbijen danken hun naam aan het kenmerkend gele of witte gezicht van de mannetjes. Vrouwtjes wijken af van andere bijen door het ontbreken van verzamelharen. Stuifmeel en nectar worden in de kropvervoerd. In dit hoofdstuk dient de resedamaskerbij als voorbeeld voor het leven van de 21 soorten maskerbijen in ons land. De levenscyclus en de nestbouw komen in detail aan bod.

Wormkruidbijen zijn de enige pootverzamelende bijen die in bovengrondse nestgangen komen wonen. Wormkruidbijen bekleden hun nestgangen met een film van door henzelf geproduceerde polyester. De levenscyclus,het foerageergedrag en de nestbouw worden besproken. In detail wordt ingegaan op het makenen afwerken van een broedcel. Wormkruidbijen overwinteren als rustlarve.

Essentieel voor alle bijen is dat de voor hen geschikte bloemen in de geschikte tijd bloeien. Vrijwel allebloemen kennen wel een of meerdere bijensoorten die er gebruik van maken. Kennis hierover komt vanpas wanneer u uw tuin aantrekkelijk wilt maken voor bijen. Dit hoofdstuk helpt u op weg, onder anderemet overzichten van planten die veel door bijen worden bezocht. Er is een selectie gemaakt van eenjarige,tweejarige en vaste planten, naast bomen en struiken.

De belangstelling voor het aanbieden van nesthulp aan insecten is aanleiding om hier een overzicht te biedenvan de mogelijkheden met betrekking tot aculeate Hymenoptera, met name solitaire bijen en wespen.Bijenhotel, insectenmuur, bijenkroeg; het zijn allemaal benamingen die de populariteit van nesthulp onderstrepen.

De grote diversiteit aan bijen en wespen betekent een grote variatie in levenswijzen. Bijen zorgen met hunbloembezoek voor bestuiving, terwijl wespen als echte rovers invloed hebben op de populaties van hunprooien. Dit hoofdstuk bespreekt de manieren waarop bijen en wespen voedsel verzamelen en vervoeren.Ook het vinden van een partner, de nestelwijze, solitair en sociaal gedrag, de ontwikkeling van ei tot volwasseninsect, oriëntatie, dagritme, overwinteringsstrategieën, veroudering en sterfte passeren de revue.Het hoofdstuk besluit met enige aandacht voor mogelijke overlast en hoe de dieren te hanteren.

Er zijn in ons land gegevens verzameld over meer dan 350 soorten bijen. Daaruit blijkt dat het met veelsoorten niet echt goed gaat. Om een beeld te geven van de grote diversiteit worden vrijwel alle genera kort besproken en geïllustreerd.

Enkele basisbegrippen omtrent de lichaamsbouw van angeldragende vliesvleugelige insecten zijn noodzakelijk om de leesbaarheid van dit boek te vergroten. Achtereenvolgens komen aan de orde de kop,het borststuk met de poten en vleugels en het achterlijf. Ook enkele inwendige organen en de functie van de angel worden besproken. Tot slot wordt het verschil tussen bijen en wespen toegelicht.

Vliesvleugeligen (Hymenoptera) vormen een aparte orde onder de insecten. In ons land zijn meer dan 5300 soorten ervan aan te treffen. Deze soorten zijn ondergebracht in verschillende families, waarvan bijen en mieren wel de bekendste zijn. Maar wie kent platkopwespen, knotswespen en spinnendoders? Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de diversiteit van vliesvleugelige insecten in Nederland.

Bijen en wespen zijn mooie diertjes, weten velen. Dat ze nuttig zijn als bestuivers van bloemen is ook wel bekend. Minder bekend is de enorme vormen- en kleurenrijkdom van de honderden verschillende soorten die in Nederland voorkomen. Nog minder mensen zijn op de hoogte van wat er zich afspeelt in de nesten van bijen en wespen. Wie zich in deze wereld verdiept, staat versteld van de duizelingwekkende diversiteit en het vakmanschap van deze dieren. Zelfs in eigen tuin blijkt al meer te gebeuren dan u ooit had gedacht,zeker als u nesthulp aanbiedt. Dit boek geeft een rondleiding in de bijen- en wespenwereld, zodat u voortaan zelf in staat bent om plezier aan deze dieren te beleven en ze een handje te helpen in hun voortbestaan. 

12 februari 2024. - In duingebied Meijendel is in 2023 voor de derde maal een monitoringsronde uitgevoerd van de bijenfauna. De resultaten zijn gepubliceerd in een rapportage.

15 januari 2024. - In 2017 ging een provinciale monitoring van start van de wilde bijen in Noord-Brabant, die in 2019 en 2022 herhaald is. In 28 gebieden verspreid over de provincie is in deze drie jaren de wilde bijenfauna onderzocht. Over deze drie monitoringsjaren samen is nu een rapportage beschikbaar.

9 januari 2024. - Nog pas elf jaar geleden verscheen er een atlas van de Nederlandse wilde bijen, waar ook de hommels bij horen. Door het beschikbaar komen van een grote hoeveelheid recente en historische verspreidingsgegevens was het nu alweer tijd voor een nieuwe verspreidingsatlas van de Nederlandse hommels. Die is onderdeel van het net verschenen themanummer Hommels met nog veel meer informatie over hommels.

8 januari 2024. - Veel soorten zweefvliegen voeden zich als larve met bladluizen in bomen. 's Winters zijn deze larven te vinden tussen bladafval dat zich ophoopt in bossen en tuinen. De Britse zweefvliegenkenner Geoff Wilkinson heeft een handleiding opgesteld voor het zoeken naar en herkennen van deze larven. Zo hoef je niet tot het voorjaar te wachten met het zoeken naar zweefvliegen. Het is leuk en leerzaam om te doen. 

4 december 2023. - 

6 november 2023. - Mooi, zeldzaam en onvoorspelbaar: een begerenswaardige combinatie. Glanszweefvliegen hebben het allemaal. Vier soorten waren er uit Nederland bekend en stuk voor stuk zijn het schoonheden die zich maar zelden laten zien. Nu is daar een vijfde soort bij gekomen: de klimopglanszweefvlieg. 

29 september 2023. - Onderzoek naar de insectenrijkdom op binnendijken maakt steeds duidelijker welke sleutelrol deze ‘slaperdijken’ kunnen vervullen in het agrarisch gebied. Met name solitaire bijen en graslandvlinders bereiken soms duizelingwekkende dichtheden. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in De Levende Natuur.

19 september 2023. - Een nieuw bijentijdschrift ziet het levenslicht: Anthophila. Het richt zich op het publiceren van artikelen over taxonomie, faunistiek en ecologie van Europese bijen.

Het Vlaamse Natuurpunt heeft informatie over verspreiding, habitat en levenswijze van de grashommel in Vlaanderen samengevat in een nieuw rapport. 

25 augustus 2023. - Welke bijensoorten zijn belangrijk voor de Provincie Zuid-Holland? Welke gebieden in deze povincie zijn van bijzonder belang voor bijen? Deze vragen staan centraal in een zojuist verschenen rapport van EIS Kenniscentrum Insecten. Het rapport is opgesteld in het kader van de ambitie om in heel Zuid-Holland toe te werken naar een provinciaal bijenlandschap.

19 juni 2023. - Nee, dit gaat niet over kleine aardappeltjes, maar over zweefvliegen. Klein zijn ze wel: ze meten tussen de 4 en 7 millimeter. Toch zijn het heel aantrekkelijke diertjes met mooie kleurpatronen. Er komt steeds meer gelegenheid om ze te bekijken, want deze zonaanbiddende vliegjes zijn in opmars in Nederland.

8 juni 2023. - Televisieprogramma Keuringsdienst van waarde (KRO-NCRV) besteedde een interessante uitzending aan hommels. Het programma gaat vooral over de commerciële inzet van aardhommels voor bestuiving van landbouwgewassen.

Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (VHG) is al vanaf het begin onze partner. Een mooi moment om eens in gesprek te gaan. VHG werkt aan een actueel thema: groen. Hoe dragen hoveniers bij aan het vergroten van een groene leefomgeving? Wat betekent dit voor bestuivers en biodiversiteit? En hoe helpt VHG haar leden hierbij? We spraken met beleidsadviseur Ingrid Sangers en met 2 leden van VHG, hoveniers Dionysios Sofronas en Thijs Magielse.

Werk je bij een gemeente? Dan is het nieuwe boekje ‘Aan de slag met biodiversiteit’ iets voor jou. Hierin vind je duidelijke informatie over biodiversiteit. Maar ook praktische handvatten om het publiek bij dit onderwerp te betrekken. Het boekje is gemaakt door IPC Groene Ruimte, Vereniging Stadswerk en Stichting Steenbreek. En is vooral bedoeld voor gemeentelijke organisaties. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) maakte het boekje mede mogelijk met een financiële bijdrage.

Een van onze nieuwe bij-vriendelijke partners is de Unie van Bosgroepen. De Unie stimuleert en mobiliseert de 3 regionale Bosgroepen om bij-vriendelijke plannen op te stellen. Een voorbeeld is Bosgroep Midden Nederland. Zij maakten heidebeheerplannen voor de gemeenten Nunspeet en Ermelo. Hoe nemen de Bosgroepen bestuivers mee in het beheer? We vroegen het Marije Storteboom, directeur bij de Unie van Bosgroepen en Marjolein van Os, ecoloog bij Bosgroep Midden Nederland.

Hoe waarderen partners de informatie en producten van Kennisimpuls Bestuivers? We vroegen jou, als partner van de Nationale Bijenstrategie, om daarover een vragenlijst in te vullen. Ruim een kwart van de partners heeft dit gedaan. Waarvoor hartelijk bedankt. Uit het onderzoek kwamen waardevolle resultaten. We geven een korte samenvatting.

Kortgeleden kwam het rapport over bestrijdingsmiddelen in tuinplanten uit. Partner van de Nationale Bijenstrategie (NBS), Tuinbranche Nederland, gaf opdracht voor dit jaarlijkse onderzoek in tuincentra. Deze tuincentra zijn aangesloten bij de Ambitie gewasbeschermingsmiddelen in de sierteelt van Tuinbranche. NBS-partners CLM en Stichting Natuur en Milieu voerden het onderzoek uit. Ze vergeleken de resultaten met eerdere jaren. En met de ambitie. In hun conclusies en aanbevelingen staan positieve resultaten en verbeterpunten.